Lăng Chữa Cháy là gì? Phân loại, Cấu tạo & Toàn bộ kiến thức PCCC 2025

Trong mọi tình huống khẩn cấp, lăng chữa cháy luôn đóng vai trò then chốt, là công cụ không thể thiếu của lực lượng cứu hỏa. Hoàng Phát sẽ cung cấp cho bạn những kiến thức chuyên sâu nhất về thiết bị này, từ cấu tạo, phân loại đến cách sử dụng hiệu quả và an toàn. Đây chính là cẩm nang thiết thực, giúp bạn chủ động bảo vệ an toàn cho bản thân và cộng đồng.

Lăng chữa cháy là gì?

Lăng chữa cháy, hay còn gọi là lăng phun chữa cháy, là một thiết bị chuyên dụng trong hệ thống PCCC, được lắp đặt ở đầu vòi rồng (ống dẫn nước) để tạo ra luồng nước có áp lực cao và hình dáng phù hợp (đặc, phân tán,...) nhằm dập tắt đám cháy. Chức năng chính của lăng là chuyển đổi năng lượng của dòng nước, tạo ra một tia nước đủ mạnh và xa để tiếp cận đám cháy từ khoảng cách an toàn.

Cấu tạo chi tiết của lăng phun chữa cháy

Để hiểu rõ hơn về cách lăng chữa cháy hoạt động và vì sao nó hiệu quả, chúng ta cần đi sâu vào từng bộ phận cấu thành. Mặc dù có nhiều loại lăng, từ đơn giản đến phức tạp, cấu tạo cơ bản của chúng đều bao gồm 5 phần chính sau:

Thân lăng (Barrel)

Đây là bộ phận chính và dài nhất của lăng, có hình dạng ống. Thân lăng quyết định hình dáng tổng thể và độ bền của thiết bị. Thường được sản xuất từ các vật liệu chịu lực tốt, chống ăn mòn và có trọng lượng phù hợp để dễ thao tác:

• Hợp kim nhôm: Phổ biến nhất do trọng lượng nhẹ, độ bền cao và giá thành phải chăng. Lăng nhôm giúp người lính cứu hỏa dễ dàng di chuyển và điều khiển trong thời gian dài.

• Đồng thau (Brass): Có độ bền vượt trội, khả năng chịu nhiệt và áp lực cực tốt. Lăng đồng thau thường nặng hơn nhưng cực kỳ bền bỉ, phù hợp cho những môi trường chữa cháy khắc nghiệt.

• Thép không gỉ: Ít phổ biến hơn nhưng có khả năng chống ăn mòn tuyệt vời, thích hợp sử dụng trong các môi trường có hóa chất.

Đầu lăng (Nozzle)

Đầu lăng là trọng tâm của thiết bị, nơi dòng nước được điều chỉnh và biến đổi thành các dạng tia phun khác nhau, phù hợp với từng loại đám cháy. Đây là bộ phận thể hiện công nghệ và tính năng của lăng:

Đầu lăng cố định: Chỉ phun ra một loại tia duy nhất (ví dụ: tia nước đặc). Đây là loại lăng đơn giản, dễ sử dụng.

Đầu lăng điều chỉnh được: Phổ biến trong các lăng hiện đại. Người dùng có thể xoay hoặc điều chỉnh để chuyển đổi linh hoạt giữa các chế độ phun như:

• Tia nước đặc (Straight Stream): Tạo ra một dòng nước mạnh, tập trung, có tầm bắn xa. Hiệu quả để dập tắt đám cháy từ xa hoặc phá vỡ các cấu trúc cứng.

• Tia phun sương (Fog Stream): Phun nước thành các hạt nhỏ li ti, có tác dụng làm mát không khí, làm loãng nồng độ khí độc và bảo vệ người chữa cháy khỏi nhiệt độ cao.

• Tia phun mưa (Shower Stream): Tương tự như phun sương nhưng với lưu lượng lớn hơn, dùng để làm mát diện tích rộng.

Tay cầm (Handle)

Tay cầm được thiết kế công thái học, giúp người sử dụng cầm nắm chắc chắn và điều khiển lăng hiệu quả dưới áp lực nước lớn. Một số tay cầm có thêm lớp cao su hoặc nhựa tổng hợp để tăng độ bám, chống trơn trượt.

Khớp nối (Coupling)

Bộ phận này có vai trò kết nối lăng với vòi rồng một cách nhanh chóng và chắc chắn. Khớp nối phải chịu được áp lực nước cao mà không bị rò rỉ. Các loại khớp nối phổ biến bao gồm khớp nối nhanh (Storz), khớp nối ren, hoặc các loại khớp nối tiêu chuẩn khác tùy theo từng khu vực.

Vòng đệm cao su (Gasket)

Nằm bên trong khớp nối, vòng đệm cao su là chi tiết nhỏ nhưng vô cùng quan trọng. Chức năng chính của nó là tạo độ kín khít giữa lăng và vòi rồng, ngăn chặn hoàn toàn hiện tượng rò rỉ nước, đảm bảo áp lực nước được duy trì ở mức cao nhất, tối ưu hiệu quả dập lửa. Nếu vòng đệm bị hỏng, áp lực nước sẽ giảm đáng kể, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng chữa cháy.

Xem thêm >> Cuộn vòi chữa cháy là gì?

Các loại lăng chữa cháy phổ biến nhất hiện nay

Việc phân loại lăng chữa cháy dựa trên nhiều tiêu chí khác nhau, giúp người dùng dễ dàng lựa chọn sản phẩm phù hợp với từng tình huống cụ thể.

Phân loại theo cấu tạo và chức năng:

• Lăng phun chữa cháy cầm tay: Đây là loại lăng phổ biến nhất, được sử dụng trực tiếp bởi lính cứu hỏa. Chúng có kích thước nhỏ gọn, dễ thao tác và thường được điều chỉnh để tạo ra nhiều kiểu phun khác nhau.

• Lăng phun chữa cháy giá: Loại lăng này được gắn cố định trên xe chữa cháy hoặc các vị trí chiến lược, có khả năng phun nước với lưu lượng lớn và tầm phun xa, thường dùng để dập tắt các đám cháy lớn từ xa.

Phân loại theo đường kính:

• Lăng D50: Có đường kính 50mm, thường sử dụng cho các vòi rồng trong hệ thống PCCC tại các tòa nhà, xí nghiệp nhỏ.

• Lăng D65: Với đường kính 65mm, đây là loại lăng tiêu chuẩn, được sử dụng rộng rãi trong các phương tiện chữa cháy chuyên dụng.

Phân loại theo vật liệu:

• Lăng hợp kim nhôm: Nhẹ, bền, chống ăn mòn tốt và giá thành hợp lý.

• Lăng đồng thau: Nặng hơn nhưng cực kỳ bền, chịu được áp lực và nhiệt độ cao.

• Lăng nhựa tổng hợp: Thường dùng cho các loại lăng xách tay, gọn nhẹ, phù hợp với một số mục đích sử dụng đặc thù.

Hướng dẫn sử dụng lăng chữa cháy hiệu quả và an toàn (Theo quy trình chuẩn)

Sử dụng lăng chữa cháy không chỉ đơn thuần là phun nước, mà còn là một quy trình kỹ thuật đòi hỏi sự phối hợp và tuân thủ chặt chẽ. Dưới đây là các bước chi tiết để bạn có thể thao tác một cách an toàn và tối ưu nhất:

1. Kiểm tra và chuẩn bị thiết bị

Trước khi sử dụng, việc kiểm tra thiết bị là bước cực kỳ quan trọng để đảm bảo hiệu quả và an toàn tuyệt đối.

• Kiểm tra lăng và vòi: Đảm bảo lăng phun và vòi rồng không có dấu hiệu nứt, rách, hoặc bị gấp khúc. Vòi rồng cần được trải thẳng hoàn toàn để nước có thể lưu thông mà không bị cản trở.

• Kết nối chắc chắn: Nối lăng vào đầu vòi rồng bằng khớp nối. Kiểm tra kỹ lưỡng để đảm bảo khớp nối đã khóa chặt, không bị lỏng lẻo. Lực đẩy từ dòng nước áp lực cao có thể làm bật khớp nối nếu không được lắp đúng cách, gây nguy hiểm cho người sử dụng.

• Kiểm tra vòng đệm: Đảm bảo vòng đệm cao su bên trong khớp nối còn nguyên vẹn, không bị biến dạng để tránh tình trạng rò rỉ nước, làm giảm áp lực phun.

2. Mở van nước đúng kỹ thuật

Đây là bước quyết định sự an toàn của người thao tác. Mở van nước đột ngột có thể tạo ra một lực phản lực rất lớn, khiến người cầm lăng bị giật mạnh, mất kiểm soát.

• Đứng ở tư thế vững chắc: Luôn đứng ở tư thế vững chãi, hai chân rộng bằng vai, sẵn sàng chống lại lực đẩy của nước.

• Mở van từ từ: Người hỗ trợ cần mở van cấp nước từ từ, để áp lực nước tăng dần. Khi áp lực đã ổn định, người cầm lăng sẽ dễ dàng kiểm soát hơn.

3. Điều chỉnh tia phun phù hợp với từng loại đám cháy

Hiệu quả chữa cháy phụ thuộc rất lớn vào việc lựa chọn loại tia phun phù hợp.

Sử dụng tia nước đặc (Straight Stream):

• Khi nào dùng? Khi đám cháy có gốc vật liệu rắn (gỗ, giấy, vải), cần một lực tác động mạnh để phá vỡ cấu trúc và làm ướt sâu vào vật cháy.

• Ưu điểm: Tầm phun xa, lực xuyên mạnh.

• Lưu ý: Không dùng cho đám cháy điện hoặc hóa chất, vì tia nước dẫn điện và có thể làm đám cháy lan rộng.

Sử dụng tia phun sương (Fog Stream):

• Khi nào dùng? Khi đám cháy có hóa chất, chất lỏng hoặc cần làm mát không gian rộng.

• Ưu điểm: Phân tán nhiệt hiệu quả, làm loãng nồng độ chất cháy và khí độc. Dùng để tạo màn chắn bảo vệ người lính chữa cháy.

• Lưu ý: Lực phun yếu, tầm phun ngắn hơn so với tia đặc.

4. Hướng lăng vào gốc đám cháy và di chuyển

• Hướng lăng vào gốc lửa: Luôn hướng tia nước vào phần gốc của đám cháy, nơi nhiệt độ cao nhất. Đây là cách hiệu quả nhất để dập tắt ngọn lửa từ nguồn.

• Di chuyển và quét: Di chuyển lăng theo hình zic-zắc (Z-motion) hoặc quét ngang từ từ để phủ tia nước lên toàn bộ bề mặt đám cháy. Không nên đứng yên một chỗ và chỉ phun vào một điểm.

• Thao tác dứt khoát: Sau khi ngọn lửa đã tắt, tiếp tục phun một lúc để làm mát và đảm bảo đám cháy không bùng phát trở lại.

5. Xử lý sau khi chữa cháy

Sau khi hoàn thành nhiệm vụ, cần xả hết nước ra khỏi vòi và lăng, vệ sinh sạch sẽ, phơi khô và cuộn vòi gọn gàng để chuẩn bị cho lần sử dụng tiếp theo. Bảo dưỡng định kỳ giúp tăng tuổi thọ và đảm bảo thiết bị luôn sẵn sàng hoạt động.

Tại sao nên lựa chọn lăng chữa cháy của Hoàng Phát?

Tại Hoàng Phát, chúng tôi cam kết mang đến những sản phẩm PCCC chất lượng cao, đạt tiêu chuẩn quốc tế. Với lăng chữa cháy Hoàng Phát, bạn sẽ nhận được:

• Sản phẩm chính hãng: Nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, đảm bảo chất lượng.

• Đa dạng mẫu mã: Đầy đủ các loại lăng D50, D65, D80, phù hợp với mọi nhu cầu.

• Tư vấn chuyên sâu: Đội ngũ chuyên gia của chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ, tư vấn lựa chọn sản phẩm phù hợp.

Chúng tôi hiểu rằng, mỗi thiết bị PCCC không chỉ là sản phẩm, mà còn là sự an toàn, là trách nhiệm bảo vệ cuộc sống và tài sản.

Những câu hỏi thườn gặp về lăng chữa cháy

1. Lăng phun chữa cháy khác gì vòi chữa cháy?

Lăng chữa cháy là thiết bị ở đầu vòi phun, dùng để tạo tia nước. Vòi chữa cháy (hay vòi rồng) là ống dẫn nước.

2. Lăng chữa cháy có cần bảo dưỡng không?

Có. Cần vệ sinh sạch sẽ sau mỗi lần sử dụng, kiểm tra các khớp nối và vòng đệm cao su để đảm bảo thiết bị hoạt động tốt.

3. Lăng chữa cháy D50 và D65 khác nhau như thế nào?

Sự khác biệt nằm ở đường kính: D50 (50mm) và D65 (65mm). Mỗi loại phù hợp với kích cỡ vòi rồng tương ứng.

4. Lăng chữa cháy D50 và D65 khác nhau như thế nào?

Sự khác biệt nằm ở đường kính: D50 (50mm) và D65 (65mm). Mỗi loại phù hợp với kích cỡ vòi rồng tương ứng.

5. Tia phun đặc và tia phun sương dùng khi nào?

Tia phun đặc dùng dập lửa gốc vật liệu rắn. Tia phun sương dùng để làm mát, giảm nhiệt và bảo vệ người chữa cháy.

Qua bài viết, có thể thấy, lăng chữa cháy không chỉ là một thiết bị đơn thuần mà còn là công cụ cứu hỏa then chốt, quyết định sự thành công của một chiến dịch dập lửa. Hiểu rõ về cấu tạo, chức năng và cách sử dụng lăng phun chữa cháy đúng cách sẽ giúp bạn chủ động hơn trong mọi tình huống. Tại Hoàng Phát, chúng tôi không chỉ cung cấp những chiếc lăng chữa cháy đạt tiêu chuẩn chất lượng cao mà còn cam kết mang đến sự an tâm tuyệt đối cho khách hàng.

Liên hệ ngay để được tư vấn và trang bị thiết bị PCCC chuyên nghiệp, an toàn, hiệu quả!