Bình chữa cháy bột là một trong những thiết bị PCCC phổ biến và hiệu quả nhất, có khả năng dập tắt nhiều loại đám cháy khác nhau. Tuy nhiên, hiệu quả của nó phụ thuộc rất lớn vào việc bạn có biết cách dùng bình chữa cháy bột đúng kỹ thuật hay không. Bài viết này, PCCC Hoàng Phát sẽ cung cấp cho bạn hướng dẫn chi tiết về thao tác chữa cháy bằng bình bột một cách an toàn và hiệu quả, giúp bạn sẵn sàng ứng phó khi có sự cố.
Chuẩn bị trước khi dùng bình chữa cháy bột
Trước khi đối mặt với đám cháy, việc chuẩn bị kỹ lưỡng là rất quan trọng để đảm bảo sử dụng bình bột an toàn và tối ưu hiệu quả:
- Đánh giá tình hình đám cháy:
- Xác định loại đám cháy: Bình bột thường là loại ABC hoặc BC. Hãy đảm bảo bình bạn đang cầm phù hợp với loại vật liệu đang cháy (ví dụ: bình bột ABC dùng được cho cháy gỗ, giấy, xăng dầu, gas; không dùng cho cháy kim loại).
- Quy mô đám cháy: Bình chữa cháy xách tay chỉ hiệu quả với đám cháy nhỏ, mới phát sinh. Nếu đám cháy đã lớn, lan rộng, hoặc có nguy cơ nổ (ví dụ: cháy kèm theo tiếng nổ, khói đen dày đặc, cấu trúc nhà bị biến dạng), tuyệt đối không tự ý dập lửa mà hãy ưu tiên thoát hiểm và gọi ngay 114.
- Nguy hiểm xung quanh: Kiểm tra xem có dây điện trần, bình gas, hóa chất dễ nổ nào gần đám cháy không.
- Đảm bảo lối thoát hiểm: Luôn xác định được đường thoát hiểm an toàn cho bản thân. Không đứng chặn lối thoát hiểm khi chữa cháy.
- Kiểm tra bình chữa cháy:
- Kim đồng hồ áp suất: Đối với bình xách tay, kim phải nằm ở vạch xanh. Nếu kim ở vạch đỏ (hết áp) hoặc vàng (áp quá cao), bình không đảm bảo an toàn hoặc không hiệu quả.
- Chốt an toàn và niêm phong: Đảm bảo chốt và kẹp chì còn nguyên vẹn, chưa bị tháo.
- Vòi phun: Kiểm tra vòi phun/loa phun không bị tắc nghẽn, hư hỏng.
- Mang găng tay (nếu có thể): Để bảo vệ tay khỏi nhiệt và bột.
Bình chữa cháy bột ABC
Các bước sử dụng bình chữa cháy bột
Khi mọi thứ đã sẵn sàng, hãy thực hiện thao tác chữa cháy bằng bình bột theo trình tự các bước sau (nguyên tắc PASP - Pull, Aim, Squeeze, Sweep):
Bước 1: Rút chốt an toàn (P - Pull the pin)
- Một tay giữ bình chắc chắn, tay kia nắm vào vòng tròn của chốt an toàn và giật mạnh để rút chốt ra. Chốt này thường được niêm phong bằng một kẹp chì nhỏ. Sau khi rút, bình đã sẵn sàng kích hoạt.
Bước 2: Hướng vòi phun vào gốc đám cháy (A - Aim at the base of the fire)
- Cầm chắc vòi phun (hoặc loa phun) của bình.
- Hướng thẳng vòi phun vào gốc đám cháy, nơi vật liệu đang cháy, chứ không phải phun vào ngọn lửa. Bột cần tiếp xúc trực tiếp với nhiên liệu cháy để cắt đứt nguồn oxy và làm nguội hiệu quả nhất.
Bước 3: Bóp/nhấn van để phun bột (S - Squeeze the handle)
- Đối với bình xách tay (có tay bóp): Dùng tay còn lại bóp mạnh tay bóp (van) để khí đẩy phun bột ra ngoài với áp suất cao.
- Đối với bình xe đẩy (MFTZ35): Mở van trên đường ống dẫn khí (thường là van vặn), sau đó bóp cò ở đầu vòi phun để bột phun ra.
Bước 4: Quét qua lại để dập lửa (S - Sweep side to side)
- Khi bột bắt đầu phun ra, di chuyển vòi phun từ từ qua lại theo hướng ngang để bột bao phủ toàn bộ vùng cháy.
- Tiếp tục phun và quét cho đến khi ngọn lửa tắt hoàn toàn và không có dấu hiệu bùng phát trở lại.
Bước 5: Giám sát và xử lý sau khi dập cháy
- Quan sát kỹ: Sau khi đám cháy được dập tắt, đừng rời đi ngay. Tiếp tục theo dõi khu vực đó để đảm bảo lửa không bùng phát trở lại, đặc biệt là với đám cháy loại A (chất rắn) vì có thể còn than hồng bên trong.
- Thoát khỏi khu vực: Nếu sử dụng trong không gian kín, hãy nhanh chóng rời khỏi khu vực đó để tránh hít phải bột hoặc khói còn sót lại. Bột chữa cháy có thể gây khó thở và giảm tầm nhìn.
- Thông báo và xử lý: Thông báo cho người có trách nhiệm hoặc lực lượng PCCC để đánh giá lại tình hình và xử lý hậu quả. Bình đã sử dụng (dù chỉ một phần) cần được nạp sạc lại ngay lập tức tại các cơ sở uy tín.
Xem thêm >>> Các bài viết hữu ích về PCCC tại đây
Vị trí đứng và khoảng cách an toàn
Vị trí đứng:
- Xuôi chiều gió: Nếu ở ngoài trời, luôn đứng xuôi chiều gió để khói, nhiệt và bột không tạt vào người bạn.
- Gần lối thoát hiểm: Khi chữa cháy trong nhà, hãy đảm bảo bạn luôn đứng gần lối thoát hiểm nhất, tránh bị kẹt lại.
- Không quay lưng vào đám cháy: Luôn giữ mắt đến đám cháy trong suốt quá trình thao tác.
Khoảng cách an toàn:
- Khoảng cách lý tưởng: Thường là 1.5−2.5 mét so với gốc đám cháy. Khoảng cách này đủ gần để bột có thể bao phủ hiệu quả nhưng cũng đủ xa để đảm bảo an toàn cho bạn trước nhiệt và khói.
- Tránh quá gần: Đứng quá gần đám cháy có thể khiến bạn bị bỏng, hít phải khói độc hoặc bột, đồng thời luồng phun quá mạnh có thể làm vật liệu cháy bay ra xa, gây cháy lan.
- Tránh quá xa: Đứng quá xa sẽ làm giảm hiệu quả phun, bột bị loãng và khó dập tắt lửa.
Vị trí đứng cầm bình chữa cháy bột
Những lỗi thường gặp khi thao tác bình chữa cháy bột
Nắm rõ cách dùng bình chữa cháy bột là quan trọng, nhưng nhận diện và tránh các lỗi thường gặp còn quan trọng hơn để sử dụng bình bột an toàn và hiệu quả:
- Không kiểm tra bình trước khi dùng: Không kiểm tra đồng hồ áp suất hoặc niêm phong, dẫn đến việc sử dụng bình rỗng hoặc hỏng.
- Phun vào ngọn lửa thay vì gốc lửa: Lỗi phổ biến này khiến bột bay đi mà không dập được nguồn cháy, gây lãng phí và mất thời gian quý báu.
- Đứng ngược chiều gió: Khiến khói, nhiệt và bột tạt vào người, gây nguy hiểm cho hô hấp và tầm nhìn.
- Không rút chốt an toàn: Bình sẽ không phun được bột nếu chốt an toàn chưa được rút.
- Phun ngắt quãng hoặc không liên tục: Việc phun ngắt quãng có thể khiến đám cháy bùng phát trở lại. Nên phun liên tục cho đến khi đám cháy tắt hẳn.
- Không bao phủ toàn bộ vùng cháy: Chỉ phun vào một phần đám cháy mà không quét qua lại, khiến lửa dễ dàng bùng phát ở các khu vực khác.
- Quá liều lĩnh hoặc chủ quan: Cố gắng dập đám cháy quá lớn, hoặc không gọi cứu hỏa kịp thời khi cần thiết.
- Không nạp sạc lại bình đã sử dụng: Bình đã sử dụng dù chỉ một lần cũng cần được nạp sạc lại để đảm bảo sẵn sàng cho lần sau.
Việc nắm vững cách dùng bình chữa cháy bột và các thao tác chữa cháy bằng bình bột không chỉ là kỹ năng sống mà còn là yếu tố then chốt giúp bạn bảo vệ tài sản và tính mạng khi đối mặt với hỏa hoạn. Hãy luôn thực hành và trang bị kiến thức PCCC cho bản thân và những người xung quanh.
Lỗi thường gặp khi thao tác bình chữa cháy bột
PCCC Hoàng Phát là Đơn vị thi công lắp đặt hệ thống PCCC uy tín, chuyên nghiệp hàng đầu tại TPHCM.
Chúng tôi không chỉ cung cấp các loại bình chữa cháy chất lượng cao mà còn tổ chức huấn luyện về cách dùng bình chữa cháy bột, đảm bảo bạn nắm vững thao tác chữa cháy bằng bình bột và sử dụng bình bột an toàn nhất. Liên hệ ngay với PCCC Hoàng Phát để được tư vấn miễn phí và nhận giải pháp PCCC tối ưu nhất cho công trình của bạn!
PCCC Hoàng Phát – An toàn của bạn là sứ mệnh của chúng tôi!
CÔNG TY TNHH PCCC HOÀNG PHÁT
- Địa chỉ: 97/10/3 Đường Hiệp Thành, Khu Phố 2, Phường Hiệp Thành, Quận 12, Thành phố Hồ Chí Minh
- Hotline: 0965.072.074
- Email: phongchayhoangphat@gmail.com
- Website: https://pccchoangphat.com/